Highlight Activities 2025: Preliminary genetic assessment of geographically distant populations of the giant freshwater stingrays, Urogymnus polylepis (syn. Himantura chaophraya) calls for taxonomic re-examination.

ความแตกต่างทางพันธุกรรมของกระเบนราหูน้ำจืด

ปลากระเบนเจ้าพระยา ซึ่งเดิมจัดอยู่ในชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Himantura chaophraya Monkolprasit & Roberts, 1990 ได้รับการเปลี่ยนชื่อเป็น Urogymnus polylepis ประชากรของปลาชนิดนี้มีรายงานการพบในประเทศอินโดนีเซีย เมียนมา บังกลาเทศ และอินเดีย ส่วนในประเทศไทยมีรายงานพบในแม่น้ำสามสายที่ไหลผ่านที่ราบภาคกลาง (บางปะกง เจ้าพระยา แม่กลอง) และในแม่น้ำโขง การมีชื่อเรียกสองชื่อที่แตกต่างกันในเอกสารของไทยทำให้เกิดความสับสนในการอ้างอิงทางกฎหมาย เพื่อชี้แจงความแตกต่างระหว่างชื่อทั้งสองนี้ คณะผู้วิจัยได้ใช้เครื่องหมายทางพันธุกรรม (molecular markers) เพื่อตรวจสอบความแตกต่างทางพันธุกรรมระหว่างประชากรที่อยู่ห่างไกลทางภูมิศาสตร์ ผลการศึกษาพบว่ามีความแตกต่างทางพันธุกรรมในระดับสูงระหว่างประชากรในประเทศไทยกับ U. polylepis จากอนุทวีปอินเดียและหมู่เกาะซุนดาใหญ่ ระดับความแตกต่างดังกล่าวควรได้รับการทบทวนลักษณะทางชีววิทยาของปลากระเบนเหล่านี้เพิ่มเติม การเพิ่มตัวอย่างจากเกาะต่าง ๆ ของอินโดนีเซีย เมียนมา บังกลาเทศ และอินเดีย รวมถึงการตรวจสอบด้วยเครื่องหมายทางพันธุกรรมเพิ่มเติม จะช่วยให้สามารถชี้แจงความสัมพันธ์ทางอนุกรมวิธานระหว่าง U. polylepis และ U. chaophraya ได้อย่างชัดเจนมากขึ้น ความพยายามดังกล่าวจะเป็นประโยชน์ต่อการอนุรักษ์และคุ้มครองประชากรปลากระเบนเจ้าพระยาขนาดใหญ่ทั่วทั้งเขตการกระจายพันธุ์

เอกสารอ้างอิง:
Khudamrongsawat, J., P. Promnun, T. Haetrakul, N. Keschumrus, C. Daochai, K.A. Habib, T. Krajangdara, N. Chansue. 2025. Songklanakarin Journal of Science and Technology 47: 120-125.