Highlight Activities 2023: A novel Rickettsia, Candidatus Rickettsia takensis, and the first record of Candidatus Rickettsia laoensis in Dermacentor from Northwestern Thailand

การค้นพบ Rickettsia สายพันธุ์ใหม่ Candidatus Rickettsia takensis และการค้นพบ Candidatus Rickettsia laoensis ครั้งแรกในเห็บ Dermacentor จากภาคตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศไทย

 A total of 344 tick samples were collected from vegetation at Taksin Maharat National Park, Tak province, northwestern Thailand. These ticks were identified as Dermacentor laothaiensis (n=105), D. steini (n=139), and D. auratus (n=100) using morphological characteristics and molecular analysis of 16S rRNA and COI genes. Molecular analyses revealed the presence of spotted fever group rickettsiae (SFGRs) in 21 ticks using PCR and DNA sequencing of six genes: 17-kDa, gltA, 16S rRNA, ompA, ompB, and sca4. Phylogenetic analyses based on six genes revealed a novel genotype of Rickettsia, putatively named Candidatus Rickettsia takensis, detected in D. laothaiensis and D. steini ticks. The study also reports the first record of Ca. R. laoensis infecting D. auratus in Thailand. Additionally, the molecular identification of D. laothaiensis was the first evidence contributed by the present study.

งานวิจัยนี้เก็บรวบรวมตัวอย่างเห็บจำนวน 344 ตัว จากพืชในอุทยานแห่งชาติตากสินมหาราช จังหวัดตาก ภาคตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศไทย เห็บเหล่านี้ได้รับการระบุว่าเป็นเห็บ Dermacentor laothaiensis จำนวน 105 ตัว D. steini จำนวน 139 ตัว และ D. auratus จำนวน 100 ตัว โดยใช้วิธีการทางสัณฐานวิทยาและการวิเคราะห์ระดับโมเลกุลของยีน 16S rRNA และ COI จากการวิเคราะห์ระดับโมเลกุลแสดงให้เห็นการพบเชื้อ spotted fever group rickettsiae ในเห็บ 21 ตัว โดยใช้วิธี PCR และการวิเคราะห์หาลำดับดีเอ็นเอจำนวน 6 ยีน ได้แก่ 17-kDa gltA 16S rRNA ompA ompB และ sca4 ผลการวิเคราะห์ทางวิวัฒนาการโดยใช้ 6 ยีนแสดงให้เห็นถึงจีโนไทป์ใหม่ของ Rickettsia โดยตั้งชื่อให้เป็น Candidatus Rickettsia takensis ซึ่งพบในเห็บ D. laothaiensis และ D. steini การศึกษาครั้งนี้ยังรายงานการพบ Ca. R. laoensis ใน D. auratus เป็นครั้งแรกในประเทศไทยอีกด้วย นอกจากนี้การศึกษาครั้งนี้ยังเป็นรายงานครั้งแรกในการระบุชนิดของ D. laothaiensis ในระดับโมเลกุล

งานวิจัยครั้งนี้สอดคล้องกับเป้าหมายที่ 3 ของแผนการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) สร้างหลักประกันการมีสุขภาวะที่ดี และส่งเสริมความเป็นอยู่ที่ดีสำหรับทุกคนในทุกช่วงวัย และมุ่งในประเด็นเป้าหมายย่อย 3.3 ยุติการแพร่กระจายของเอดส์ วัณโรค มาลาเรีย และโรคเขตร้อนที่ถูกละเลย และต่อสู้กับโรคตับอักเสบ โรคติดต่อทางน้ำและโรคติดต่ออื่นๆ ภายในปี พ.ศ. 2573

Chaloemthanetphong A, Ahantarig A, Apanaskevich DA, Hirunkanokpun S, Baimai V, Trinachartvanit W. A novel Rickettsia, Candidatus Rickettsia takensis, and the first record of Candidatus Rickettsia laoensis in Dermacentor from Northwestern Thailand. Sci Rep. 2023;13(1):10044. https://doi.org/10.1038/s41598-023-37206-w