Highlight Activities 2024: Molecular phylogeny reveals Cenonovaculina gen. nov. (Adapedonta: Pharidae), a new freshwater razor clam genus from Indochina

Molecular phylogeny reveals Cenonovaculina gen. nov. (Adapedonta: Pharidae), a new freshwater razor clam genus from Indochina

This study investigated the taxonomic placement of the freshwater razor clam Novaculina siamensis using an integrated approach combining morphology and molecular analyses. Previously, Novaculina siamensis was classified within the genus Novaculina, which is known to be a secondary marine-derived freshwater taxon. The results revealed that N. siamensis is distinct from other Novaculina species. Most notably, N. siamensis has a fused siphon, whereas other Novaculina species have separate siphons. Additionally, molecular data indicated that N. siamensis clusters separately from other Novaculina species. Based on these findings, the authors propose establishing a new genus, Cenonovaculina, to classify N. siamensis. This new genus is distinguished by a short shell, deep pallial sinus, and a fused siphon with conical tentacles. The authors also discussed the relationship between Cenonovaculina and other genera within the family Pharidae. Although Cenonovaculina shares some similarities with Cultellus, it can be distinguished by its shell morphology and longer siphon tube.

งานวิจัยนี้ศึกษาการจัดจำแนกทางอนุกรมวิธานของหอยเสียบน้ำจืด Novaculina siamensis โดยใช้แนวทางผสมผสานระหว่างสัณฐานวิทยาและการวิเคราะห์ทางโมเลกุล เดิมที N. siamensis ถูกจัดอยู่ในสกุล Novaculina ซึ่งเป็นสกุลของหอยน้ำจืดที่มีต้นกำเนิดมาจากบรรพบุรุษในทะเล ผลการศึกษายืนยันว่า N. siamensis มีความแตกต่างจากสปีชีส์อื่น ๆ ในสกุล Novaculina อย่างชัดเจน ลักษณะเด่นที่สุดคือ N. siamensis มีท่อไซฟอนที่ติดกัน ในขณะที่สปีชีส์อื่น ๆ ในสกุล Novaculina มีท่อไซฟอนที่แยกจากกัน นอกจากนี้ข้อมูลทางความสัมพันุ์ทางวิวัฒนาการระดับโมเลกุลยังชี้ว่า N. siamensis จัดอยู่ในกลุ่มที่แยกออกจากสปีชีส์อื่น ๆ ในสกุล Novaculina อีกด้วย จากผลการวิจัยดังกล่าว จึงให้จัดตั้งสกุลใหม่ คือ Cenonovaculina และจำแนก N. siamensis ให้อยู่ในสกุลนี้ สกุลใหม่นี้ มีลักษณะเด่น คือ มีเปลือกที่ค่อนข้างสั้น มี pallial sinus ลึก และมีท่อไซฟอนที่ติดกัน ปลายท่อล้อมรอบด้วยเส้นหนวด tentacle งานวิจัยยังได้กล่าวถึงความสัมพันธ์ทางวิวัฒนาการระหว่างสกุล Cenonovaculina กับสกุลอื่น ๆ ในวงศ์ Pharidae แม้ว่า Cenonovaculina จะมีความคล้ายคลึงกับสกุล Cultellus อยู่บ้าง แต่ก็สามารถแยกออกจากกันได้โดยอาศัยรูปร่างของเปลือกหอยและท่อไซฟอนที่ยาวกว่า

Jeratthitikul, E. and Sutcharit C. (2024) Molecular phylogeny reveals Cenonovaculina gen. nov. (Adapedonta: Pharidae), a new freshwater razor clam genus from Indochina. Invertebrate Systematics. 38(4),IS24024. https://doi.org/10.1071/IS24024

งานวิจัยครั้งนี้สอดคล้องกับเป้าหมายที่ 15 ของแผนการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) คือ ปกป้อง ฟื้นฟู และสนับสนุนการใช้ระบบนิเวศบนบกอย่างยั่งยืน จัดการป่าไม้อย่างยั่งยืน ต่อสู้การกลายสภาพเป็นทะเลทราย หยุดการเสื่อมโทรมของที่ดินและฟื้นสภาพกลับมาใหม่ และหยุดการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ

และมุ่งในประเด็นเป้าหมายย่อย 15.1 สร้างหลักประกันว่าจะมีการอนุรักษ์ การฟื้นฟู และการใช้ระบบนิเวศบนบกและแหล่งน้ำจืดในแผ่นดิน รวมทั้งบริการทางระบบนิเวศอย่างยั่งยืน